«قهوه تک خاستگاه» که در برخی منوهای کافه‌ها و یا قهوه‌فروشی‌ها با آن برخورد کرده‌ایم، چیست؟ این سؤالی است که بسیاری از طرفداران قهوه در ذهنشان از خود پرسیده‌اند و بیشتر اوقات پاسخی کامل، دریافت نکرده‌اند. در این مقاله سعی داریم تا پاسخی کامل از این نوع به‌خصوص قهوه ارائه دهیم. «قهوه تک خاستگاه» یکی از عناوین برتر در صنعت قهوه است که مقبولیت بالایی نیز، در میان علاقه‌مندان به قهوه دارد.
خرید قهوه اسپرسو با کیفیت بالا و قیمت مناسب
تک خاستگاه و معانی آن در صنعت قهوه
به‌صورت ساده به قهوه‌ای گفته می‌شود که منبع آن مشخص باشد و تولیدکننده‌ای خاص، یک برند خاص و یا در منطقه‌ای خاص و مشخص، کشت و فراوری‌شده باشد؛ اما این تنها تعریفی کلی از این نوع قهوه است و تعریف این نوع قهوه از گستردگی فراوانی برخوردار است. Andra Vlaicu یکی از تحلیلگران بازار سرمایه در مورد این قهوه می‌گوید: «مهم‌ترین چیز درباره‌ی قهوه‌ی تک خاستگاه قابل‌ردیابی بودن آن است، این واقعیت که شما همه‌چیز را راجع به قهوه‌ای که می‌نوشید میدانید خیلی هیجان‌انگیز است. اینکه در کجا کشت‌شده، از چه گونه‌ای است و اینکه هیچ‌گونه ترکیبی ندارد و خالص است.
به‌طورمعمول این سبک قهوه‌ها هیچ ترکیبی در خود ندارند و از زمین کشاورزی خاصی در یک منطقه‌ی منحصربه‌فرد می‌آیند. طعم این‌گونه قهوه‌ها مختصات جغرافیایی آن‌ها را به تصویر می‌کشد و ویژگی‌های منطقه‌ی خاصی که قهوه در آن رشد کرده است را با خود به همراه دارد.» و این دلیل بسیار خوبی برای شناخت ذائقه دوستداران قهوه‌ی موج سوم است که قهوه‌های تک خاستگاه را بر دیگرگونه قهوه‌ها ترجیح می‌دهند، چراکه از شناخت بهتری نسبت به نوشیدنی که مصرف می‌کنند دارند.
راز محبوبیت و فراگیر شدن قهوه‌ی تک خاستگاه
Jeremy Torz مدیر Union Hard-Roasted Coffe در مورد محبوبیت این نوع قهوه می‌گوید: «با توجه به رشد چشمگیر صنعت قهوه و این علاقه و شوری که در باریستاها دیده می‌شود که اشتیاق دارند بی‌وقفه به آزمایش و نوآوری‌های جدید دست یابند، تعجبی ندارد که بسیاری از افراد دخیل در این صنعت روش‌های سنتی و قدیمی را نادیده بگیرند تا در قرن بیست و یکم به نوشیدنی‌ها و ابزارهای جدیدی دست یابند.» همان‌طور که اشاره شد، مشخصه قابل‌ردیابی بودن خاستگاه قهوه یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت این نوع است. Andrew Hetzel مشاوره و یکی از فعالان صنعت قهوه در این خصوص می‌گوید: «مصرف‌کنندگان تحصیل‌کرده‌ای که با آن‌ها مواجه شده‌ام غالباً به دنبال راهنمایی هستند: کمک به تفسیر و برقرار کردن ارتباط با طعم‌های پیچیده‌ای از نوشیدن قهوه که نصیب آن‌ها می‌شود؛ اما بیشتر مشتریان تحصیل‌کرده نیستند و هیچ علاقه‌ای به یادگیری در این زمینه ندارند، اما می‌توانند به‌طور ضمنی آموزش داده شوند که قهوه باکیفیت‌تری داشته باشند.
اطلاعاتی که رُستر یا برشته کننده فراهم می‌کند نیز بسیار مفید است، (اطلاعاتی راجع به زمین کشاورزی‌ای که قهوه در آن رشد کرده است، کشاورز مربوطه، آب‌وهوا، پروسه‌های مربوطه و چیزهای دیگر)، هرچه این اطلاعات به‌صورت جزئی‌تر قیدشده باشند مفیدترند.» و این‌گونه است که در دسترس و مشخص بودن و نیز، شفافیت در اطلاعات مربوط به قهوه که مستقیماً در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد خود دلیلی است بر مقبولیت و محبوبیت این نوع به‌خصوص قهوه، یعنی «قهوه تک خاستگاه».
دیدگاه رُستر یا برشته کنندگان نسبت به قهوه‌های تک خاستگاه
Steve Hall یکی از خریداران قهوه‌ی سبز و مسئول بررسی کیفیت در Caravan Coffee Roasters می‌گوید: «تک خاستگاه بودن یک قهوه همیشه نشان برتر و باکیفیت‌تر بودن آن نیست، گاهی فقط دلیلی است که آن قهوه را از قهوه‌هایی که بیشتر استفاده می‌شوند و شناخته‌شده هستند متمایز سازد. احساسی که من دارم این است که برای بیشتر کسانی که این نوع قهوه را رُستر یا برشته می‌کنند این قهوه نظیر آنچه تولیدکنندگان و کشاورزان قهوه آن را دوست دارند دوست‌داشتنی نیست. این روزها ما در حال سروکله زدن با یک‌گونه و یک مزرعه‌ی خاص هستیم درحالی‌که قابلیت‌های موجود و جذاب بی‌پایان است.» او می‌افزاید: «به نظر من این توصیف بهتری از این نوع قهوه است. به کشوری مانند تانزانیا فکر کنید. دارای هوایی گرم و استوایی، قله‌های پوشیده از برف کلیمانجارو، صحرای نیری، دریاچه ویکتوریا. مناطق معروف به کمربند قهوه شامل روآندا، بوروندی، کنیا، اوگاندا، موزامبیک و … هستند، تنوع طعم در بین این مناطق برجسته است. زمانی که به تک خاستگاه بودن در این مقیاس‌ها نگاهی می‌اندازید، تفاوت‌های شگفت‌انگیز موجود در قهوه‌ی این مناطق شمارا به‌اشتباه می‌اندازد.
قهوه ای منحصر به فرد
به دنبال واژه‌ای برای توصیف این تفاوت‌ها می‌گردید و اصطلاح تک خاستگاه را انتخاب می‌کنید. ولی من ترجیح می‌دهم از واژه‌ی منحصربه‌فرد استفاده کنم. در طول زمان این اصطلاح به‌عنوان اصطلاحی برای تعیین شاخص کیفیت قهوه استفاده می‌شود و دلیلی است که رُستر یا برشته کننده‌ی قهوه به شما می‌گوید: من فکر می‌کنم قهوه‌ای که من دارم به طرز عجیبی خاص است و می‌خواهم که خصوصیات آن را برای شما توضیح دهم.» شاید دور از ذهن نباشد که قهوه تک خاستگاه را به تخته موج‌سواری تشبیه کنیم که این اشتیاق و هیجان را در شما زنده می‌کند تا یک قهوه خوب را خودتان کشف کنید.
خرید انواع قهوه از سایت قهوه موریس
تأثیر قهوه‌های تک خاستگاه بر روند تولید و کیفیت
نیاز و خواست بازار همواره رابطه مستقیمی با تغییر روند و روش‌های کشاورزی داشته و دارد. با افزایش محبوبیت قهوه‌های تک خاستگاه و تقاضای بازار نسبت به این نوع قهوه، کشاورزان در این صنعت نیز به بهبود روش و توسعه کشاورزی روی آورده‌اند. نکته جالب در این نوع تجارت این است که چرخه تولید یک فنجان قهوه‌ی تک خاستگاه از مرحله کشت تا فرآوری و مصرف آن مشخص است و این نکته‌ای است که مصرف‌کنندگان را به نوشیدن این نوع قهوه ترغیب می‌کند. همان‌گونه که Jorge Raul می‌گوید: «مشتریان می‌توانند تمام تلاش یک سال گذشته را تقدیر کنند و همچنین کشاورز را ترغیب و تشویق کنند که بیشتر و سخت‌تر تلاش کند و این سخت‌کوشی را به‌صورت یک فنجان قهوه‌ی خوب در اختیار مشتری قرار دهد و تجربه‌ی دل‌چسبی برای او به‌جای بگذارد. مشتری همچنین قدرت زیادی در این صنعت دارد، چراکه اگر قهوه‌ای درخواست کند و کشاورز نیز آن را تولید نماید، رُستر یا برشته کننده مجبور است که همان قهوه را از کشاورز خریداری کند و گاهی حتی مجبور است بهایی بالاتر از حد معمول برای آن بپردازد.»
دیدگاه کشاورزان نسبت به قهوه‌های تک خاستگاه
کشاورزان قهوه و به‌خصوص کشاورزانی که بر قهوه تک خاستگاه تمرکز دارند، کیفیت قهوه‌های تولیدشده را ملاک برتری محصول خود نسبت به دیگر کشاورزان می‌دانند. Andres Salaverria از برند Jasal Cafe در السالوادور می‌گوید: «قهوه‌های تک خاستگاه این امکان را به مشتری می‌دهند تا خصوصیات ویژه‌ی آن را درک کند و ازآنچه می‌نوشد اطمینان حاصل پیدا کند. همچنین راه خوبی است که به مشتریان نشان دهد چه چیزی در پس یک قهوه‌ی اسپشالیتی نهفته است. از سوی دیگر مشتری می‌تواند شور و عشقی که تولیدکنندگان و کشاورزان قهوه در پروسه‌ی فرآوری محصول خود به‌کاربرده‌اند حس کند. گونه‌ای که در السالوادور کشت می‌شود و به علت طعم شیرین و عطر فلورال و بادی متعادل آن شناخته‌شده است. مشتریان همیشه به دنبال نوشیدن بهترین نوع قهوه هستند که این بدین معنی است که آن‌ها به تجارت مستقیم بین کشاورز و منبع خاستگاه قهوه اعتماد می‌کنند.» او می‌گوید: «اگر آن‌ها کیفیت محصول را درک کنند، تضمینی است بر پایداری کیفیت قهوه و اینکه هر عامل دخیل در تولید آن قهوه تلاشش را می‌نماید تا در هر مرحله از تولید، کیفیت را حفظ نماید. باریستا و رُستر یا برشته کنندگان قهوه باید بتوانند اطلاعات دست اولی درباره مزرعه‌ای که قهوه در آن کشت‌شده و کشاورزی که آن را کاشته است به مشتری بدهند. ازنظر من چیزی که قهوه های تک خاستگاه را از سایر قهوه‌ها متمایز می‌سازد همین مسئله است.» تک خاستگاه بودن قهوه ازنظر کشاورزان به‌عنوان یک پروسه در راستای افزایش کیفیت و شفافیت در اطلاعات و خاستگاه قهوه به شمار می‌آید.
دیدگاه رُستر یا برشته کنندگان نسبت به قهوه‌های تک خاستگاه
Steve Hall یکی از خریداران قهوه‌ی سبز و مسئول بررسی کیفیت در Caravan Coffee Roasters می‌گوید: «تک خاستگاه بودن یک قهوه همیشه نشان برتر و باکیفیت‌تر بودن آن نیست، گاهی فقط دلیلی است که آن قهوه را از قهوه‌هایی که بیشتر استفاده می‌شوند و شناخته‌شده هستند متمایز سازد. احساسی که من دارم این است که برای بیشتر کسانی که این نوع قهوه را رُستر یا برشته می‌کنند این قهوه نظیر آنچه تولیدکنندگان و کشاورزان قهوه آن را دوست دارند دوست‌داشتنی نیست. این روزها ما در حال سروکله زدن با یک‌گونه و یک مزرعه‌ی خاص هستیم درحالی‌که قابلیت‌های موجود و جذاب بی‌پایان است.» او می‌افزاید: «به نظر من این توصیف بهتری از این نوع قهوه است. به کشوری مانند تانزانیا فکر کنید. دارای هوایی گرم و استوایی، قله‌های پوشیده از برف کلیمانجارو، صحرای نیری، دریاچه ویکتوریا. مناطق معروف به کمربند قهوه شامل روآندا، بوروندی، کنیا، اوگاندا، موزامبیک و … هستند، تنوع طعم در بین این مناطق برجسته است. زمانی که به تک خاستگاه بودن در این مقیاس‌ها نگاهی می‌اندازید، تفاوت‌های شگفت‌انگیز موجود در قهوه‌ی این مناطق شمارا به‌اشتباه می‌اندازد.
قهوه ای منحصر به فرد
به دنبال واژه‌ای برای توصیف این تفاوت‌ها می‌گردید و اصطلاح تک خاستگاه را انتخاب می‌کنید. ولی من ترجیح می‌دهم از واژه‌ی منحصربه‌فرد استفاده کنم. در طول زمان این اصطلاح به‌عنوان اصطلاحی برای تعیین شاخص کیفیت قهوه استفاده می‌شود و دلیلی است که رُستر یا برشته کننده‌ی قهوه به شما می‌گوید: من فکر می‌کنم قهوه‌ای که من دارم به طرز عجیبی خاص است و می‌خواهم که خصوصیات آن را برای شما توضیح دهم.» شاید دور از ذهن نباشد که قهوه تک خاستگاه را به تخته موج‌سواری تشبیه کنیم که این اشتیاق و هیجان را در شما زنده می‌کند تا یک قهوه خوب را خودتان کشف کنید.