قهوه نوشیدنی محبوب در سوئد به شمار می رود. طبق برآورد های Statista این کشور پس از فنلاند و هلند به عنوان سومین مصرف کننده بزرگ قهوه شناخته می‌شود. بخش عظیمی از این امر به فرهنگ منحصر به فرد قهوه سوئد برمی گردد که شامل سنتی است که به عنوان فیکا شناخته می‌شود.
فیکا می تواند به عنوان یک استراحت قهوه، یک آیین اجتماعی، یک مفهوم یا یک حالت ذهنی تعریف شود، بسته به اینکه با چه شخصی صحبت می‌کنید؛
اما این فرهنگ ذاتاً اجتماعی است و به طور کلی با یک فنجان خوب قهوه همراه است. برای کسب اطلاعات بیشتر، من با دو متخصص در مورد این مفهوم صحبت کردم که در ادامه بیشتر با این مفهوم آشنا خواهیم شد.
فیکا چیست؟
فیکا به طور کلی می‌تواند به‌عنوان «استراحت» تعریف شود که در آن شما از یک قهوه و گپ با افراد دیگر لذت می‌برید. همچنین برای سوئدی ها لذت بردن از فیکا با شیرینی های سنتی شیرین معروف به فیکابرود (نان فیکا) متداول است.
کریستین گولبراندسون، بنیان‌گذار Morgon Coffee Roasters در گوتنبرگ، سوئد، می‌گوید: «فیکا جایی است که شما با یک فنجان قهوه ملاقات می‌کنید و چیزی مانند یک نان دارچین یا کلوچه با آن میل می‌کنید.»
درحالی‌که مردم معمولاً در کافه‌ای برای فیکا ملاقات می‌کنند، استراحت می‌تواند در هرکجا انجام شود، ازجمله پارک‌ها، اتاق‌های جلسات یا حتی در خانه.
برای بسیاری در سوئد، فیکا یک سنت روزمره است، چه در هنگام کار، در خانه یا با دوستان می تواند انجام شود.
بسیاری از شرکت‌های سوئدی نیز فیکا را به عنوان بخشی از فرهنگ خود فعالانه تشویق می‌کنند.
چه عواملی قهوه فیکا را متفاوت می کند؟
بنابراین، روی کاغذ، فیکا ممکن است یک استراحت معمول قهوه به نظر برسد – اما بیش از این است.
فیکا علاوه بر اینکه برای توصیف یک استراحت قهوه و یک مراسم استفاده می‌شود، می‌تواند به‌عنوان یک مفهوم نیز تعریف شود – ایده کاهش سرعت و صرف وقت برای قدردانی از قهوه پیش رویتان.
«حالت ذهنی» فیکا همچنین شما را تشویق می‌کند که وقت بگذارید و هر کاری را که انجام می‌دهید رها کنید و از افراد اطراف خود در هنگام استراحت قدردانی کنید.
کریستین می‌گوید: «این نحوه دیدار و معاشرت ماست.
این می‌تواند یک جلسه کاری باشد، ممکن است دوستان یا خانواده [یک فنجان قهوه بخورند] و باهم صحبت کنند.»
کشف فیکا
مت میچل بنیان‌گذار Fika Coffee Roasters در دورهام در انگلیس :
اولین بار فیکا را هنگامی کشف کرد که هنگام مسافرت در کامبوج با چند تن از گردشگران سوئدی دوست شد.
وی پس از بازگشت به انگلستان، کافه خود را به همین سنت سوئدی نام‌گذاری کرد.
مت به من می‌گوید: «ایده کل فیکا این است که آن قدم برداشته شود و مدتی را برای معاشرت خود اختصاص دهید.»
«چیزی که فیکا را از متمایز می‌کند این است که شما سعی نمی‌کنید قهوه را در هنگام پر کردن مدارک یا چشمان چسبیده به صفحه مانیتور خود بگیرید.
در عوض، فیکا به شما امکان می‌دهد ازآنچه بر روی آن تمرکز کرده‌اید جدا شوید تا لحظه‌ای از کیفیت قهوه و دوستان لذت ببرید.»
فیکا در هسته اصلی خود یک قهوه و یک وقفه اجتماعی است. این دو ویژگی دست‌به‌دست هم می‌دهند
و شما نمی‌توانید یکی را بدون دیگری داشته باشید – این همان چیزی است که فیکا را منحصربه‌فرد می‌کند.
تاریخچه مختصری از فیکا و قهوه در سوئد
قهوه برای اولین بار در اواخر قرن هفدهم وارد سوئد شد. در ابتدا، خیلی سریع در سراسر کشور محبوب شد،
اما خیلی زود مردم محلی نگران شدند که رشد سریع محبوبیت آن فروش نوشیدنی‌های محلی را تضعیف کند.
در پاسخ، در سال 1746 فرمان سلطنتی صادر شد که مالیات سنگینی را برای مصرف قهوه و چای وضع کرد.
عدم پرداخت مالیات با توقیف لیوان و ظروف مواجه شد. قهوه ده سال بعد در سال 1756 به‌طور کامل ممنوع شد،
اما بااین‌وجود شهروندان سوئد به نوشیدن آن ادامه دادند.
مدتی بعد، پادشاه گوستاو سوم، معتقد بود که قهوه یک مسئله بهداشت عمومی است.
مطالعه‌ای را با دو قاتل محکوم به‌عنوان آزمودنی ترتیب داد. به اولی دستور داده شد که روزانه سه قابلمه قهوه بنوشد،
درحالی‌که به دیگری دستور داده شد که هرروز تا پایان عمر خود، سه قابلمه چای بنوشد.
بااین‌حال، هم پزشکان مسئول این مطالعه قبل از اینکه هرکدام از محکومین بمیرند؛ درگذشتند و هم گوستاو در سال 1792 ترور شد.
تلاش‌های دیگری نیز برای ممنوعیت قهوه توسط دولت سوئد انجام شد،
اما این‌ها در دهه 1820 فروکش کردند و در طی قرن نوزدهم مصرف قهوه سر به فلک کشید و بقیه موارد به تاریخ پیوست.
در مورد منشأ فیکا یک افسانه ادعا می‌کند که دوستداران قهوه هنوز هم به‌طور مخفیانه برای تقسیم یک فنجان باهم دیدار می‌کنند.
بااین‌حال، به لطف ممنوعیت ملی، آن‌ها نتوانستند اعلام کنند که برای یک قهوه می‌روند.
در عوض، آن‌ها از كلمه kaffi (به‌جای هجاي معمولي، kaffe) استفاده كردند كه بعداً در قرن نوزدهم به‌عنوان جايگزين زبان عاميانه مورداستفاده قرار می‌گیرد.
فیکا تقریباً آناگراف کافی است که ظاهراً همان جایی است که این سنت از آن نام می‌برد.
برای اطلاعات بیشتر از واژه نامه قهوه فیکا Fika روی لینک مقابل کلیک کنید.
قهوه فیکا و قهوه تخصصی
ازآنجاکه فیکا بخشی اساسی در فرهنگ قهوه سوئدی است، چند سؤال جالب وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند. آیا قهوه تخصصی جایی در فرهنگ فیکا دارد؟
سوئد مانند سایر کشورهای اسکاندیناوی یک بازار مهم قهوه است؛ اما کریستین می‌گوید باوجوداین، «درصد بیشتری از سوئدی‌ها هنوز قهوه را به‌عنوان یک کالا می‌دانند.»
بااین‌حال، وی اضافه می‌کند که مردم مشتاق یادگیری بیشتر در مورد قهوه تخصصی هستند و درنتیجه سرعت آن در کشور در حال رشد است.
«من 15 سال است که در صنعت قهوه تخصصی کار می‌کنم و وقتی شروع کردم کاملاً جدید بود، هیچ غذای مخصوص قهوه وجود نداشت. مردم واقعاً نمی‌دانستند که قهوه ویژه چیست.»
مت می‌گوید که او فکر می‌کند فیکا فرصتی را برای مصرف‌کنندگان فراهم می‌کند تا داستان قهوه را از مزرعه به فنجان پخش کنند – چیزی که بخشی اساسی از فرهنگ قهوه موج سوم است.
به گفته وی، تمرین فیکا می‌تواند زمان خوبی برای تولیدکنندگان خانگی باشد تا در مورد قهوه اطلاعات بیشتری کسب کنند و کار خود را بهبود ببخشند، حتی اگر این کار فقط کارهای کوچکی مانند تفکر در مورد طعم‌دهنده‌هایی که می‌توانند در فنجان داشته باشند؛ باشد.
او می‌گوید: «برخی از افراد شروع به یادداشت‌برداری از قهوه‌هایی که می‌نوشند می‌کنند –
و این فوق‌العاده است و بازهم، ذهن شما را از کار دور می‌کند.»
«این مردم را در معرض قهوه خاص قرار می‌دهد.»
چشم‌انداز آینده سنت فیکا
آینده این آیین سنتی چیست؟ کریستین می‌گوید: «فرهنگ فیکا همیشه در سوئد خواهد ماند.»
مت، بااین‌حال، می‌گوید که می‌خواهد شاهد گسترش فیکا در سراسر جهان باشد.
«اگر کشورهای دیگر آن را بپذیرند خارق‌العاده خواهد بود.»
وی می‌افزاید که امروزه بسیاری از کارگران از ترس اینکه ممکن است تأثیر بدی در مورد اخلاق کاری آن‌ها ایجاد کند، از سنت فیکا اجتناب می‌کنند.
در عوض، او فکر می‌کند که شرکت‌ها باید نقش خود را در تشویق این وقفه‌های کوچک اجتماعی بازی کنند، نه اینکه مخالف آن باشند.
مت خاطرنشان می‌کند: «اگر فیکا به‌طور گسترده‌تری در سراسر جهان معرفی شود، بهره‌وری مردم بسیار بهتر خواهد بود.»
کریستین اضافه می‌کند که امیدوار است قهوه‌های مخصوص نقش بیشتری در ادامه فعالیت فیکا داشته باشند.
«من امیدوارم که مردم بتوانند [از آن به‌عنوان فرصتی برای] کسب اطلاعات بیشتر در مورد خود قهوه استفاده کنند.»
در پایان، مهمترین چیز در مورد فیکا این است که شما کمی استراحت کنید.
«بنشینید و فقط از معاشرتی که دارید لذت ببرید … فقط آرام باشید و از لحظه‌لحظه و قهوه خود لذت ببرید.»
فیکا مفهومی است که ریشه در بهزیستی دارد.
این به کسانی که این تمرین را انجام می‌دهند یادآوری می‌کند که علیرغم اینکه برنامه روزانه بسیار زیاد است،
مهم است که یک‌قدم فاصله بگیرید تا از فشار خارج شوید، معاشرت کنید و از آن لذت ببرید و فقط از یک فنجان خوب قهوه لذت ببرید.